“Bir insanın tüm yaşamı boyunca aldığı Ultraviyole ışınlarının yarısından fazlası çocukluk dönemine aittir çünkü dışarıda geçirilen süre bu dönemde maksimumdur.”
Bu dönemde güneş yararlı olduğu kadar zararlı sonuçlara da zemin hazırlayabiliyor.

Emsey Hospital’dan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Gülten Karasu, çocukların sağlıklı gelişimi açısından güneş ışınlarının etkisini ve önemini anlattı.

ÇOCUK VE GÜNEŞ

Küçük çocukların derileri, güneş ışınlarını tolere edemeyecek kadar hassastır. Güneş ışınları sudan ve kumdan yansıyarak, kişileri gölgede bile yakabilir. Hayatında bir kere su toplamış güneş yanığı olan bir kişinin cilt kanserine yakalanma riski, yanığı olmayanlara göre iki kat fazladır. Her yanık ile bu risk iki kat artar. Cilt kanserinden korunmanın en iyi yolu, cilt yanıklarını önlemektir. Çocuklar, bu nedenle güneş ışınlarının en yoğun yeryüzüne ulaştığı saatlerde dışarı çıkarılmamalıdır.

GÜNEŞ, RAŞİTİZM’İ ÖNLÜYOR

Çocukların sağlıklı gelişimi için aldığı gıda ne kadar önemli ise, güneş ışığı da o kadar önemlidir. D vitamini kaynağı olan güneş, kemiklerin gelişiminde büyük bir göreve sahiptir. D vitamini eksikliğinde Raşitizm hastalığı gelişir. Raşitizmli bebeklerin bıngıldağı geç kapanır, dişlerini geç çıkar, oturması ve yürümesi gecikir. Çocukların çok sıcak ve çok soğuk olmayan havalarda, günde en az 2 saat kadar dışarı çıkarılarak güneş ışığından faydalanmalarını sağlanmalıdır. Yaz aylarında 2-3 aylık bebekler güneş ışığından yararlanabilmeleri için, rüzgarsız havalarda çıplak olarak güneşe çıkarılabilir.

GÜNEŞ BANYOSUNDA NELERE DİKKAT ETMELİ?

Bebekler güneşe çıkarılırken, baş ve gözlerini korumak için güneş başlığı giydirilmelidir. Yazın güneş ışınlarının dik geldiği 11.00 ile 15.00 saatleri arasında, çocuklara güneş banyosu yaptırılmamalıdır. Güneş banyosuna ilk gün 2 dakika ile başlanmalı ve toplamda 30 dakikayı aşmamalıdır. Çocuklara güneş banyosu yaptırılırken, fanila ve şapka giydirilmeli ve çocuklar güneşin altında kesinlikle uyutulmamalıdır. Daha büyük çocukların ise, yaz aylarında çıplak olarak güneş banyosunun 45 dakikayı geçmemesi gerekmektedir. Güneşin yararlı olduğu kadar zararlı olabileceği de unutulmamalıdır.

GÜNEŞ ÇARPMASI

Yaz aylarında çocuklarda güneş çarpmalarına karşı dikkatli olunmalıdır. Çocuğun uzun süre güneşe maruz kalması deride kızarıklık, acı hissi, fazla etkilenmiş bölgelerde ciltte su toplanması, baş ağrısı, kusma, ateşe yol açabilir. Bu durumda acilen doktora başvurulması gerekmektedir. Güneş çarpmalarında çocuğun cildi soğuk ve nemli ise, gölge ve serin bir yere yatırılıp bacaklarının yüksekte tutulması gerekmektedir. Deri kırmızı bir renk almış, sıcak ve kuru ise, soğuk su altında tutulduktan sonra çocuğun serin ve gölge bir yere yatırılıp ateşi düşünceye kadar soğuk suya batırılmış bir bezle vücuda kompres uygulanmalıdır. Çocuklarda güneşin zararlı etkilerine karşı, hassas ciltler için geliştirilmiş yüksek koruma faktörlü güneş losyonları, doktor önerisi ile kullanılmalıdır.

GÜNEŞİN GÖZE ETKİSİ

Çocukların gözleri de, katarakt riskine karşı güneşten korunmalı ve bu nedenle çocuk için UV korumalı güneş gözlüğü alınmalıdır. Ayrıca çocuk açık tenliyse, sarışın ya da kızıl saçlıysa, renkli gözlüyse, çilli veya benliyse, güneş yanıklarına karşı çok daha hassastır ve cilt kanseri açısından riskli grupta olduğundan koruyucu losyon kullanmak zorundadır.

Çocukları güneşten korumak için yapılması gerekenler

• Bebekler ve küçük çocuklar, saat 11.00 ile 15.00 arasında direkt güneşe çıkarılmamalıdır.
• Tatile çıkıldığında, suya dayanıklı en az 30 koruma faktörlü bir koruyucu krem kullanılmalıdır.
• Koruyucu kremler, yeterli miktarda ve cilde yedirilerek uygulanmalıdır.
• Güneş banyoları, iki dakika ile başlamalı ve süresi, vücut alıştırılarak artırılmalıdır. Bu süre, 25-30 dakikayı geçmemelidir.
• Çocuklar havuza veya denize girdikçe, havlu ile kurulandıkça güneş kremleri etkisini yitireceğinden dolayı, gün boyunca koruyucu krem sürmeye devam edilmelidir.
• Okul çağına gelen çocuklara, güneşten korunma yöntemleri anlatılmalıdır.
• Su kaybını önlemek amacıyla, çocukların yeterli miktarda su içmeleri sağlanmalıdır.
• Bebeklerin ve çocukların başları şapka ile güneşten korunmalıdır.
• Çocuk, günde 30 dakikadan fazla dışarıda kalacaksa, güneşten koruyucu krem kullanması sağlanmalıdır.
• Süt çocuklarının ciltleri daha ince olduğu için, güneşe karşı daha hassastırlar. Bu nedenle, 6 aylıktan küçük çocuklar direkt güneşe çıkarılmamalı, gölgede tutulmalıdırlar.
• Çocuklar, terletmeyecek ve güneşe karşı koruma sağlayacak şekilde giydirilmelidir. Beyaz renkte kollu bir tişört ve kenarlıklı şapka bu anlamda uygun olacaktır. Giydirilen kıyafetler, seyrek dokumalı olmamalıdır.
• Bulutlu havalar önemsenmelidir, çünkü güneş ışınlarının %70’ı bulutları geçer.
• Kum ve suyun güneş ışınlarını yansıttığını unutulmamalıdır. Gölgede bile cilt yanıkları olabilir.
• Çocukların gözleri, UV korumalı bir gözlükle güneşten korunmalıdır. Uzun yıllar UV ışınlarına maruz kalmak, katarakt riskini arttırır.
• Güneşte en çok yanaklar, burun ve omuzlar yandığı için, özellikle bu bölgelerin korunmasına özen gösterilmelidir.
• Güneş kremleri, UVA ve UVB filtrelerini içeren, emilimi kolay, cildi nemlendiren, suya ve terlemeye dayanıklı, kokusuz ve renksiz, etki süresi uzun ve kullanımı kolay olmalıdır.

Güneşten koruyucu ürünler, güneşe çıkmadan yarım saat önce uygulanmalıdır.